ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ

Του συν. Ν. ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ



Ο Δημ. Στρατός στην Πελοπόννησο αντρώθηκε κάτω από εξαιρετικά δυσκολες συνθήκες, πιο δύσκολες ίσως απ’ αυτές που συνάντησαν οι άλλες περιοχές της χώρας.



Μια πρώτη δυσκολία στεκόταν το γεγονός ότι ο Μωρηάς ήταν από παληά το πιο γερό κάστρο της αντίδρασης και του φαυλοκρατικού παλαιοκομματισμού, και το λαϊκό-δημοκρατικό κίνημα με την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, παρ’ όλο του το πλάτος, δεν είχε κατακτήσει αποφασιστικά την πλειοψηφία του λαού. Εμπόδιο σ΄ αυτό είχαν σταθεί και ορισμένες αδικαιολόγητες υπερβασίες που διαπράχτηκαν στη διάρκεια της κατοχής.



Άλλη δυσκολία βρισκόταν στο ότι με τη μεταβαρκιζιανή τρομοκρατία όλα τα ζωντανά και δυναμικά στοιχεία από τα περισσότερα χωριά κι από αρκετές πολιτείες σηκώθηκαν κι έφυγαν για την Αθήνα (πάνω από 15.000), αφίνοντας πέρα για πέρα ελεύθερο το πεδίο δράσης στις συμμορίες των ληστάρχων, που μαζί με τους ένοπλους φανατικούς χίτες και τους υπόλοιπους εξοπλισμένους δεξούς των χωριών έφταναν τις 12.000.



Για τους λόγους αυτούς η ανάπτυξη του αντάρτικου στην Πελοπόννησο στάθηκε στην αρχή κάπως δύσκολη και βασανιστική. Οι πρώτοι ένοπλοι καταδιωκόμενοι βασικά είχανε ν’ αντιμετωπίσουν δυο μεγάλα προβλήματα. Το πρόβλημα της συμφιλίωσης με τους φιλήσυχους δεξιούς και της απομόνωσης των τρομοκρατών, και το πρόβλημα της στρατολογίας.



Μπορούμε να πούμε ότι και τα δυο μπήκαν εξαρχής σε σχετικά καλό δρόμο.



Στο ζήτημα της συμφιλίωσης έλειψαν οι αυταπάτες, σχετικά με τον τρόπο πραγματοποίησης της εκείνη την εποχή. Το Σεπτέμβρη του 46 ένα συγκρότημα ανταρτών κύκλωσε ξαφνικά το μεσημέρι ένα χωριό της Μεγαλούπολης κι’ έπιασε σχεδόν όλους τους ενόπλους. Αφού τους πήρε τα όπλα, συγκέντρωσε όλους τους κατοίκους του χωριού, δήλωσε ότι δεν πρόκειται να πειράξει κανένα αν ζήσουν ήσυχοι και μονιασμένοι και πάψουν νάναι όργανα των εχθρών του λαού, κι’ ύστερα μπροστά σ’ όλους έσπασε τα όπλα που είχαν παραδώσει οι δεξιοί.Με τον ίδιο τρόπο αιφνιδιάστηκαν μέσα σε λίγες μέρες αρκετά εξοπλισμένα χωριά σε διάφορες περιφέρειες της Πελοποννήσου. Αλλού χωρίς αντίσταση κι αλλού με μικρότερη αντίσταση, αφοπλίστηκαν όλα, χωρίς να τιμωρηθούν ούτε εκείνοι που αντιστάθηκαν.



Η τέτοια τακτική είχε μεγάλον αντίκτυπο στις χιλιάδες των ένοπλων δεξιών, που ουσιαστικά εξουδετερώθηκαν.Ακόμα κι αρκετοί από εκείνους που με την εμφάνιση των πρώτων ομάδων μας είχαν από φόβο καταφύγει στις πολιτείες, αρχίσανε να ξαναγυρίζουν στα χωριά τους. Έτσι απομονώθηκαν οι συμμορίες των τρομοκρατών κι’ ο αγώνας ενάντια τους μπορεί να ήταν ακόμα πολύ σκληρός, αλλά πάντως ήταν πολύ πιο εύκολος από πρώτα, όταν οι συμμορίες στηρίζονταν στη μάζα των ένοπλων δεξιών και λίγο-πολύ και των αόπλων. Τέλος η εξόντωση του Κατσαρέα υποχρέωσε τους περισσότερους ληστές να κλειστούν μέσα στις πολιτείες.



Για τη λύση του προβλήματος της στρατολογίας αποφασιστικό στάθηκε το χτύπημα της Σπάρτης και η απελευθέρωση των λαϊκών αγωνιστών. Από την περίοδο αυτή τα τμήματα του Δ.Σ. στην Πελοπόννησο αντρώνονται κι’ αρχίζουνε να σημειώνουν μια σειρά αξιόλογες επιτυχίες, που κυριολεχτικά αναστάτωσαν τους μοναρχοφασίστες και τ’ αφεντικά τους. Που οφείλονται αυτές οι επιτυχίες ;

***

Μια κύρια αιτία γι’ αυτές τις επιτυχίες είναι η σωστή ταχτική που ακολούθησε το αντάρτικο στην Πελοπόννησο. Η τακτικά αυτή είναι καλά προσαρμοσμένη στις τοπικές συνθήκες και ιδιομορφίες και στηρίζεται στην αδιάκοπη κίνηση, τον ελιγμό και τον αιφνιδιασμό του αντιπάλου. Αντί να κολλήσουν κάπου και να τους βρίσκει όταν θέλει εκεί ο εχθρός, κινούνται και διεισδύουν αδιάκοπα στις πιο νευραλγικές εχθρικές περιοχές, υποχρεώνοντας τον εχθρό να τρέχει λαχανιασμένος από πίσω τους.



Άλλο χαρακτηριστικό της ταχτικής του ανταρτικου στην Πελοπόννησο είναι η προσεχτική επιλογή του στόχου και η συγκέντρωση πάνω σ’ αυτόν της πιο γερής και καλά οργανωμένης κρουστικής δύναμης που μπορούνε να διαθέσουν. Γι’ αυτό και οι αποτυχίες τους, ακόμα και σε κατοικημένους τόπους είναι ασήμαντες.



Επίσης τρίτο χαρακτηριστικό της ταχτικής τους είναι η μαζική ενέδρα. Στον πόλεμο που κάνουμε σήμερα η ενέδρα στα χέρια μας αποτελεί ένα γερό όπλο και οι δυνατότητες πούχουμε σ’ όλες τις περιοχές της Ελλάδας είναι πολύ μεγάλες. Με την ενέδρα, και όταν την συνδυάσεις και με καλά μέτρα ασφαλείας, προξενείς στον εχθρό μεγάλη φθορά και παίρνεις λάφυρα χωρίς νάχεις ποτέ σοβαρές απώλειες. Παρ’ όλα αυτά μέχρι σήμερα πολλές μονάδες μας υποτίμησαν πολυ αυτή την μορφή πολέμου. Αντίθετα στην Πελοπόννησο μπαίνει στην πρώτη γραμμή. Εκεί τα τμήματα μας πολλές φορές λουφάζουν με πείσμα και υπομονή δυο και τρεις μέρες πάνω από τη δημοσιά , το υποχρεωτικό πέρασμα ή τη σιδηροδρομική γραμμή, περιμένοντας να φανεί η μοναρχοφασιστική φάλαγγα ή το τραίνο.



Τέλος κάτι άλλο που αξίζει ιδιαίτερα να τονιστεί είναι η πονηριά. Επανειλημμένα σχηματισμοί ανταρτών μεταμφιέστηκαν σε χωροφύλακες κι’ αιφνιδίασαν τους μοναρχοφασίστες μέρα μεσημέρι. Μια άλλη φορά πήραν ένα τηλέφωνο και ενώνοντας το με το τηλεγραφικό σύρμα στο δρόμο, πήραν σύνδεση με την Τρίπολη.Ζήτησαν αμέσως δήθεν βιαστικά τη διοίκηση χωροφυλακής, είπαν (αυτός που τηλεφωνούσε), ότι είναι ο αρχηγός της Χ ενός γνωστού χωριού κι’ ότι στο χωριό τους μπήκαν αντάρτες. Σε λίγο μερικά αυτοκίνητα γεμάτα χωροφύλακες ξεκινούσαν από την Τρίπολη βιαστικά-βιαστικά για ενίσχυση. Λίγο παραέξω τους είχαν στήσει καρτέρι οι αντάρτες και τους περιποιήθηκαν όλους. Αυτό το φιάσκο τόπαθαν αρκετές φορές οι μοναρχοφασίστες και κατάντησε στο τέλος να μην πιστεύουν κανένα, που τους ειδοποιούσε για μια εμφάνιση των ανταρτών, έστω κι’ αν αυτή ήταν σωστή.



Τέτοια παραδείγματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πάρα-πολλά.



***

Δεύτερη βασική αιτία για τις βαθειές και γερές ρίζες πούπιασε το αντάρτικο στην Πελοπόννησο είναι η σωστή πολιτική του και οι καλές σχέσεις του με το λαό. Δημιουργώντας όπου μπορούσαν τη λαϊκή εξουσία και συγχρόνως καίγοντας όπου μπορούσαν μέσα στις φωλιές του εχθρού τις τράπεζες, εφορείες, αγορανομεία, ειρηνοδικεία, χωροφυλακές κ.λ.π. που τόσο τα μισεί ο κόσμος, έκαναν όλο το λαό να νιώσει το βαθύτερο λαϊκό επαναστατικό περιεχόμενο του αγώνα μας και να τον βλέπει με συμπάθεια.



Φροντίζουν να μην επιβαρύνουν ή να μη ζημιώνουν άσκοπα το λαό. Πολλές φορές έτυχε σε αυτοκίνητα ή σε τραίνα να πιάσουν μαζί με τ’ άλλα λάφυρα και το μοναρχοφασιστικό ταχυδρομείο. Μέσα στην αλληλογραφία και επιταγές ή δολλάρια πούστελναν Έλληνες της Αμερικής σε φτωχούς συγγενείς τους. Αυτά τα ξανάκλειναν σε καινούργιο φάκελλο και φροντίζανε να τα στείλουν ταχυδρομικώς στον παραλήπτη, που κατάπληχτος αλλά κι’ ευχαριστημένος έβλεπε να παίρνει τα λεφτά μέσω του Δημοκρατικού Στρατού !



***



Μιλώντας εδώ για τα θετικά σημεία της δράσης του αντάρτικου στο Μωριά, πρέπει επίσης ιδιαίτερα να τονίσουμε τους αδιάσπαστους δεσμούς, που σφυρηλατούνται αδιάκοπα ανάμεσα στα στελέχη και τους απλούς μαχητές. Οι αντάρτες λατρεύουν τους διοικητές τους, μοιράζονται μαζί τους και τις χαρές και και τις λύπες τους. Κι’ οι διοικητές δείχνουν μια απέραντη στοργή και φροντίδα για τους άντρες τους. Κάθε μαχητή τον θεωρούν σαν ένα πολύτιμο κεφάλαιο και ανάμεσα στα άλλα φροντίζουν ώστε στις επιχειρήσεις νάχουν όσο το δυνατό λγώτερες απώλειες.



***



Το αντάρτικο στην Πελοπόννησο αντιμετωπίζει κι’ αυτό μεγάλες δυσκολίες στα πυρομαχικά και στο επιμελητειακό. Κάθε σφαίρα για να τη ρίξουνε πρέπει νάναι βέβαιοι ότι θα πάρουν από τον εχθρό τουλάχιστον μια άλλη. Ο εχθρός για να δικαιολογήσει κι’ εκεί τις αποτυχίες του μιλάει όπως παντού, για έξωθεν ενίσχυση κ.λ.π. Όμως στις διαταγές επιχειρήσεων των τμημάτων μας της Πελοποννήσου θα συναντήσετε πάντοτε προς το τέλος και δυο γραμμές που γράφουν:

Ανεφοδιασμός σε πυρομαχικά : Από τον εχθρό.

Επιμελητεία : Από τον εχθρό.

***

Η αλήθεια είναι ότι για τα τμήματα μας της Πελοποννήσου οι δυσκολίες όσο πάνε και γίνονται μεγαλύτερες. Το γεγονός όμως ότι μέχρι σήμερα τα κατάφεραν καλά, γεννάει την βεβαιότητα ότι και τώρα θα τα καταφέρουν έτσι ώστε ν’ αποτελούν μια εξαιρετικά υπολογίσιμη δύναμη του Δ.Σ., που αδιάκοπα αναπτύσσεται και κοντά στ’ άλλα ξεκουρελιάζει και τα μοναρχοφασιστικά παραμύθια για έξωθεν ενίσχυση κ.λ.π.