ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΜΑΙΝΗΣ

Αρχικά το όνομα Μαΐνη αναφέρεται ιστορικά μόνο σ' ένα κάστρο ως έδρα επισκόπου, το κάστρο της Μαΐνης που έχτισε ο Βιλλαρδουΐνος το 1248 πάνω στο παλαιότερο και ομώνυμο, όπως αναφέρει το Χρονικό του Μορέως. Από αυτό ονομάστηκε Μάνη (γαλλικά le Magne),ολόκληρη η περιοχή, που έμεινε συμπαγής ελεύθερη, αυτόνομη και ανεξάρτητη καθ’ όλη την Τουρκοκρατία.

Αργότερα η λέξη Μάνη σήμαινε συχνά τον τόπο όπου έζησαν ελεύθεροι άνθρωποι κατά την περίοδο της δουλείας. Η Ιστορία της Μάνης, πού τόσα πολλά έπαθε και πρόσφερε, αποτυπώθηκε στο τοπίο της με κάστρα, χωριά με κλειστά σπίτια-πύργους (τα Πυργόσπιτα).
Από το φρούριο αυτό πήρε το όνομά της και η πρώτη Χριστιανική επισκοπή του Ταινάρου, η λεγόμενη επισκοπή Μαΐνης. Οι κάτοικοι της περιοχής ασπάστηκαν το Χριστιανισμό στα χρόνια του αυτοκράτορα Βασιλείου του Μακεδόνα (867 - 886 μ.Χ.). Το 950 μ.Χ. κείμενο του Κωνσταντίνου Ζ’ Πορφυρογέννητου αναφέρει: “Οι του κάστρου της Μαΐνης οικήτορες”. Έχει συνδεθεί με την ονομασία της Μάνης, αποτελούσε το Διοικητικό κέντρο της περιοχής και συνέβαλε στην αναδιοργάνωσή της, ενώ υπαγόταν στο «Θέμα της Πελοποννήσου».

Κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών άλλαξε ονομασία και πήρε το όνομα «Κάστρο του Νικλείτου ή Νίκλου» από το Νίκλειτο ή Νίκλο που κατείχε το φρούριο και αντιστάθηκε με επιτυχία κατά των επιδρομέων. Το κάστρο αντιμετώπισε επιδρομές Αράβων και Σλάβων και άρχισε η ερήμωσή του μετά το 13ο αιώνα, όπως και η ευρύτερη περιοχή, ίσως λόγω σεισμού. Πάντως δεν πρέπει να διατηρήθηκε μετά το 1570.

tigani_kastro_mainis.jpg (96392 bytes)Σώζονται οι δεξαμενές του κάστρου και τμήματα τειχών, όπως ένα μισογκρεμισμένο Μεσαιωνικό τείχος με πύργο στα δυτικά, στα ΝΔ αρχαίο τείχος με Κυκλώπεια τειχοδομία και στα ανατολικά το καλύτερα διατηρημένο τμήμα με Ιουστινιάνεια χαρακτηριστικά.

Στη περιοχή διακρίνονται ερειπωμένοι πύργοι και βυζαντινές εκκλησίες, καθώς και λείψανα της νεκρόπολης της πόλης της Μαΐνης, στη θέση «Κεντροκωλόσπιτο», απέναντι στο Μέζαπο. Βυζαντινός θησαυρός θεωρείται η τρίκλιτη βασιλική εκκλησία του 7ου αιώνα με τις τρεις αψίδες, που μαρτυρούν τη μεγάλη της αίγλη, ενώ δυτικά του ναού βρέθηκαν πολλοί τάφοι που χρονολογούνται πριν από τον 7ο αιώνα.