1949: Πέφτει από «κακό βόλι» ο καπετάν Διαμαντής

Στη φωτογραφία η διοίκηση του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Στο μέσο της πρώτης σειράς, με το μουστάκι, ο καπετάν Διαμαντής. Στα δεξιά του ο στρατιωτικός διοικητής του Συντάγματος, Χρήστος Δαλιάνης




ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Στις 21 Ιούνη του 1949, στη θέση Αϊ- Γιάννης, ψηλά από το χωριό Μάρμαρα Σπερχειάδας, χτυπημένος από «κακό βόλι», πέφτει νεκρός ο διοικητής της ΙΙ Μεραρχίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, ο καπετάν Διαμαντής.

Γιάννης Αλεξάνδρου, το πραγματικό του όνομα. Από τη Λιλαία - Κάτω Αγόριανη Παρνασσού. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ) στο Γυμνάσιο Αμφίκλειας - Δαδί Φθιώτιδας. Μέλος του ΚΚΕ στο πανεπιστήμιο. Πήρε μέρος στον πόλεμο 1940 - 1941 σαν σκοπευτής οπλοπολυβόλου.

Πρωταντάρτης στον Παρνασσό από το καλοκαίρι του 1942. Επιλεγμένος από την Αχτιδική Επιτροπή του ΚΚΕ για επικεφαλής της πρώτης ανταρτομάδας, της λεγόμενης συνθηματικά «8ης Ομάδας» Παρνασσού. Επιφορτισμένος με ιδιαίτερα σοβαρή αποστολή στην επιχείρηση ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου, το Νοέμβρη του 1941.

Μετά τη Βάρκιζα καταφεύγει διωκόμενος στον Παρανασσό και πρωτοστατεί στη συγκρότηση του ΔΣΕ στην Παρνασσίδα και στη Ρούμελη. Υπό τη διοίκησή του ο ΔΣΕ ελευθερώνει όλο τον ορεινό όγκο της Ρούμελης, ενώ επίλεκτα τμήματά του πατούν την Εύβοια, τον Ελικώνα και τον Κιθαιρώνα φθάνοντας μέχρι την Πάρνηθα.

Το 1948 με το βαθμό του υποστράτηγου διορίζεται από την Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση διοικητής της ΙΙ Μεραρχίας του ΔΣΕ. Από τη θέση αυτή αναδεικνύονται οι στρατηγικές του ικανότητες και τα ηγετικά του προσόντα. Μαζί με το Χαρίλαο Φλωράκη - Γιώτη, υποστράτηγο, διοικητή της Ι Μεραρχίας, τέλος του 1948 χτυπούν την Καρδίτσα. Αρχές του 1949 καταλαμβάνουν το Καρπενήσι, που το κρατούν επί ένα 20ήμερο. Επιτυχία μεγάλης σημασίας.

Μέσα από τους αγώνες, ο Διαμαντής απέκτησε μεγάλο κύρος. Ο Γιώργης Μωραΐτης γράφει στο «Ριζοσπάστη» της 27ης Ιούνη του 1999: «Ηταν ένας από τους πιο ικανούς και αγαπητούς, λαογέννητους ηγέτες. Τον λάτρευαν οι μαχητές και οι μαχήτριες του ΔΣΕ και ο λαός. Ομως και οι εχθροί του τον υπολόγιζαν σοβαρά, τον θαύμαζαν αλλά και τον έτρεμαν οι πολιτικοί και στρατιωτικοί του αντίπαλοι. Η δράση του, η τακτική του, οι ελιγμοί του έγιναν θέμα μελέτης στα επιτελεία του τακτικού στρατού, ακόμη και μάθημα στη Σχολή Ευελπίδων».

Οι μοναρχοφασίστες που βρήκαν το πτώμα του, ήθελαν να του κόψουν το κεφάλι. Δεν τους άφησε ο στρατηγός τους. «Αφήστε τον, είπε. Μας ξεφτίλισε ζωντανός. Να μη μας ξεφτιλίσει και νεκρός».